Meisjesvriendschappen zijn een bijzonder fenomeen. Het hebben van goede vriendinnen lijkt voor meisjes van levensbelang. Vriendinnen hebben maakt gelukkiger en gezonder. Ruzies en conflicten binnen vriendschappen zorgen daarentegen voor onrust en stress bij meisjes.

Veel meisjes hechten waarde aan zelfonthulling: het delen van intieme, persoonlijke informatie over emoties, gevoelens en gedachten. De behoefte aan zelf-onthulling stijgt naarmate meisjes ouder worden en piekt bij veel meisjes tijdens de puberteit. Meisjes die hun verhaal kwijt kunnen bij hun vriendinnen ervaren meer verbondenheid, intimiteit, plezier, vertrouwen en stabiliteit binnen hun vriendschappen. Gezonde zelfonthulling heeft positieve impact op de kwaliteit van vriendschappen en op de mentale gezondheid van meisjes.

Het op een gezonde manier leren omgaan met zelfonthulling is een belangrijke ontwikkelingsopgave voor meisjes. De laatste twee decennia komen er steeds meer aanwijzingen dat er grote verschillen zijn in de manier waarop meisjes hun emoties, gevoelens en gedachten delen met vriendinnen en dat bepaalde vormen van zelfonthulling een risico vormen voor een verslechtering van de mentale gezondheid van meisjes.

Zelfonthulling kan leiden tot mentale klachten wanneer gesprekken tussen meisjes de vorm aannemen van 'co-rumineren'. Co-rumineren is het excessief uitwisselen van onplezierige emoties en gevoelens - bijvoorbeeld over angstklachten of depressieve klachten -, onplezierige gedachten - 'meisjes in de klas roddelen over mij' en onplezierige lichamelijke sensaties, denk aan hoofdpijn, die samengaan met de zorgen en problemen die meisjes ervaren. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat meisjes die excessief co-rumineren meer last hebben van angst- en depressieve klachten en op jongere leeftijd al ernstige klachten ervaren dan meisjes die niet co-rumineren. En dit is een zorgelijke situatie: vriendinnen praten met de beste bedoelingen en met hoge verwachtingen met elkaar en zijn zich weinig bewust van de risico's.

Vreemd genoeg is deze problematiek nauwelijks onderdeel van het maatschappelijk debat over de vraag waarom de mentale klachten van meisjes de afgelopen jaren explosief zijn toegenomen. Overheidscampagnes moedigen jongeren aan om vooral over hun problemen te praten. Onderwijsprofessionals hebben vaak een focus op de ondersteuning van meisjes zonder vriendinnen of meisjes die worden gepest of zelf pesten. Co-rumineren staat simpelweg nog niet voldoende op de radar.

Het lectoraat Meisjes en mentaal welbevinden heeft samen met Studie Eye Pie een animatie gemaakt over co-rumineren. Deze animatie is geschikt voor meisjes vanaf 12 jaar en laat zien hoe co-rumineren kan leiden tot mentale klachten bij meisjes en tot problemen met vriendschappen. Herkent u uw dochter, uw kleindochter, nichtje, of leerling in deze animatie? Dan is het goed om de animatie te laten zien: bewustwording is de eerste stap naar gedragsverandering.